Vragen en antwoorden voorstel Transitiecommissie – Metropool van grote klasse

Eerste bijeenkomst Algemene Vergadering

Op woensdag 22 december 2021 is de eerste bijeenkomst van de Algemene Vergadering die voortkomt uit het voorstel van de Transitiecommissie. De agenda en bijlagen van deze bijeenkomst vindt u hieronder:


Definitieve Samenwerkingsafspraken

Op 15 oktober 2021 presenteerde de Transitiecommissie na een lang en intensief proces de definitieve nieuwe Samenwerkingsafspraken voor vaststelling in de colleges van de 35 MRA-deelnemers.

– Lees hier de aanbiedingsbrief van de Transitiecommissie

– Hier vindt u de definitieve Samenwerkingsafspraken die voor vaststelling aan de colleges zijn gestuurd

– Bekijk hier de Nota van Beantwoording naar aanleiding van de ingekomen wensen en opvattingen


Toelichting op voorstel Metropool van grote klasse

Op 9 maart 2021 heeft de Transitiecommissie van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) haar voorstel voor een nieuwe organisatie van de MRA aangeboden aan de colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten in de MRA. Op deze pagina vindt u meer informatie over dit voorstel en het proces naar besluitvorming (update 19 april 2021: brief van de Transitiecommissie over het proces rond besluitvorming aan gemeenteraden en Provinciale Staten in de MRA).

De kern van het voorstel is dat de organisatie van de MRA eenvoudiger moet worden om de grote ambities te kunnen waarmaken. In internationaal perspectief moet de regio zich bovendien niet alleen onderscheiden door economische groeimogelijkheden, maar ook door de goed opgeleide beroepsbevolking, het sociaal evenwicht en de hoge kwaliteit van de leefomgeving. Zo kan de regio zich ontwikkelen tot een ‘metropool van grote klasse’. De organisatie moet hiervoor veranderen en overzichtelijker worden.

In het voorjaar van 2021 zijn de colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten in de MRA geconsulteerd en zijn reacties verwerkt. Daarnaast is het voorstel uitgewerkt in Samenwerkingsafspraken. Ook deze afspraken zijn ter besluitvorming voorgelegd.

Concept-samenwerkingsafspraken

Na een intensieve periode van consultatie is op 12 juli 2021 het concept van de samenwerkingsafspraken aangeboden aan alle colleges en gemeenteraden en de beide Provinciale Staten in de MRA. De input die is opgehaald in de consultatieperiode is in dit concept verwerkt. De Regiegroep vraagt om reacties op dit concept zo vroeg mogelijk in september. Daarna wordt gewerkt aan een definitief concept dat ter vaststelling wordt aangeboden.


Reacties uit de consultatieperiode

Eerder in het proces, op 25 mei 2021, heeft de Transitiecommissie een brief verzonden naar alle colleges en gemeenteraden en de beide Provinciale Staten in de MRA. In deze brief wordt een terugkoppeling gegeven van alle reacties die in de consultatie zijn opgehaald en wordt het verdere proces geschetst. Ook worden raadsleden en Statenleden via deze brief uitgenodigd voor digitale sessies in de maand juni 2021. U vindt deze brief en alle verzamelde reacties uit de consultatie hieronder.

Hier kunt u de presentatie bekijken die is gegeven tijdens de digitale sessies voor raads- en Statenleden in juni 2021.

Vragen en antwoorden

Hieronder vindt u de antwoorden op feitelijke, ‘technische’ vragen. Politiek-bestuurlijke duiding kan alleen worden gegeven door bestuurders. Leden van gemeenteraden en Provinciale Staten kunnen hiervoor terecht bij hun eigen college op grond van de instrumenten die zij daarvoor tot hun beschikking hebben.

Indien u een feitelijke vraag heeft, of u twijfelt of uw vraag technisch of politiek van aard is, kunt u een e-mail sturen naar: info@metropoolregioamsterdam.nl. De MRA Directie neemt dan contact met u op.


1. Hoe is het voorstel van de Transitiecommissie tot stand gekomen (proces)?
De Regiegroep is de bestuurlijke opdrachtgever van de MRA-samenwerking. In opdracht van de Regiegroep is de samenwerking in de MRA geëvalueerd, waarover in juli 2019 een rapport is uitgebracht. In de vergadering van de Regiegroep in oktober 2019 is een routeplan afgesproken.

In februari 2020 heeft de Regiegroep als onderdeel van de uitwerking van het routeplan aan Ben Verwaayen gevraagd een advies uit te brengen over het versterken van de samenwerking. Op verzoek van de Regiegroep heeft Verwaayen met de commissarissen van de Koning van Noord-Holland en Flevoland en de burgemeesters van de 32 gemeenten in de MRA diverse sessies georganiseerd. Tijdens de State of the Region op 2 december 2020 heeft Verwaayen zijn advies gepresenteerd. In een vergadering van de Regiegroep in december 2020 is besloten een Transitiecommissie in te stellen om met nadere voorstellen te komen voor de versterking van de MRA-samenwerking. De Transitiecommissie is in samenspraak met de Regiegroep tot een voorstel gekomen, dat op 9 maart ter consultatie is gestuurd aan alle colleges, de gemeenteraden en de Provinciale Staten in de MRA.

> Juli 2019: rapport evaluatie MRA-samenwerking
> Oktober 2019: routeplan afgesproken in Regiegroep
> Februari 2020: verzoek Regiegroep om advies aan Ben Verwaayen
> December 2020: na twee sessierondes met alle MRA-deelnemers presentatie advies Verwaayen
> December 2020: Regiegroep stelt Transitiecommissie in
> Maart 2021: voorstel Transitiecommissie ter consultatie aangeboden


2. Hoe zijn de provincies en de gemeenten in de MRA bij het opstellen van het voorstel betrokken geweest?
In de Regiegroep is sprake van een vertegenwoordiging per deelregio. Alle gemeenten in de MRA zijn via één van de leden van de Regiegroep vertegenwoordigd. De leden van de Regiegroep die een deelregio vertegenwoordigen, stemmen hun bijdrage in de vergadering van de Regiegroep af op het niveau van hun deelregio. Daarnaast heeft Ben Verwaayen gesprekken gevoerd met alle 35 deelnemers in de MRA.


3. Waarom krijgen gemeenteraden en Provinciale Staten dit voorstel nu pas (in maart 2021)?
Na het volgen van de stappen die in bovenstaande antwoorden zijn beschreven, heeft de Transitiecommissie het voorliggende voorstel opgesteld. Dit voorstel is nadrukkelijk niet het eindpunt van het proces, maar het beginpunt om te komen tot nieuwe afspraken over de samenwerking in de MRA. Het voorstel is een uitnodiging aan alle colleges, gemeenteraden en de beide Provinciale Staten in de MRA om met elkaar het gesprek aan te gaan over de wijze waarop we met elkaar de samenwerking willen vormgeven. Na een eerste consultatieronde worden alle reacties door de Transitiecommissie besproken en wordt bekeken of en hoe ze in het voorstel kunnen worden verwerkt. Daarna volgt een nieuwe versie van het voorstel. Ook de afspraken over de samenwerking worden aan raden en Staten voorgelegd ter bespreking en vaststelling. Dit zal na de zomer van 2021 gebeuren. De raden en Staten worden via een brief  van de Transitiecommissie over deze planning geïnformeerd.


4. Hoe ziet het verdere proces eruit?
Op 9 maart 2021 is het voorstel van de Transitiecommissie aangeboden aan de colleges, de gemeenteraden en de Provinciale Staten van de MRA-deelnemers. De Transitiecommissie vindt het om twee redenen belangrijk dat het voorstel, na eventuele aanpassingen, voor de zomer op voldoende draagvlak kan rekenen:

1. Het jaar 2021 zal in het teken staan van een nieuw kabinet dat ons land de richting zal wijzen voor het herstel uit de coronacrisis. Het is in ons aller belang dat we als MRA een sterke partner zijn in dit herstelproces;

2. Ook de gemeenteraadsverkiezingen volgen al snel. Vanaf deze zomer gaan werken met de nieuwe opzet, met de overgangsperiode in de tweede helft van dit jaar, geeft de Transitiecommissie de gelegenheid de structuur en werkwijze te optimaliseren, zodat deze stevig staat als de nieuwe raden en bestuurders aantreden.

Beide overwegingen maken het belangrijk voor het zomerreces democratische steun te verkrijgen voor het voorstel.

Dit betekent concreet:

• Dat de gemeenteraden en Provinciale Staten bezien op welke termijn een inhoudelijke reactie op het voorliggende conceptvoorstel mogelijk is. Hier geldt: hoe eerder hoe beter. Dit om de opmerkingen en wensen vanuit raden en Staten goed te kunnen wegen en te verwerken in het eindvoorstel. Wanneer het voor het meireces niet lukt om een reactie te geven, dan is het ook mogelijk tot een week na het meireces de opvatting van raden en Staten mee te geven (dit betekent: uiterlijk 17 mei 2021);

• Na verwerking van de reacties van alle colleges, gemeenteraden en beide Provinciale Staten maakt de Transitiecommissie een aangepaste versie van het voorstel.

Het proces ziet er puntsgewijs als volgt uit:

> Tijdens de consultatieperiode (tot 17 mei 2021) is het mogelijk een toelichting op het voorstel te vragen aan de voorzitter van de MRA en de andere leden van de Transitiecommissie;
> Parallel aan de eerste consultatieronde werkt de Transitiecommissie aan een voorstel voor het vastleggen van Samenwerkingsafspraken;
> In mei 2021 bespreekt de Transitiecommissie alle inbreng van de colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten en verwerkt deze tot een concept voor het definitieve voorstel;
> Uiterlijk op 21 mei 2021 bespreekt de Regiegroep het voorstel en wordt het voorstel vastgesteld. Uiterlijk 25 mei wordt het aangepaste voorstel verstuurd ter behandeling en goedkeuring door de colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten in de MRA;
> Aan colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten is gevraagd om het definitieve voorstel zo spoedig mogelijk ter bespreking en vaststelling te agenderen.

Aanpassing proces
Op 19 april heeft de Transitiecommissie een brief gestuurd aan de gemeenteraden en beide Provinciale Staten in de MRA over de voortgang van het proces rond de besluitvorming over het transitievoorstel. De Transitiecommissie stelt voor om het proces in twee fases te knippen: een fase vóór de zomer en een fase erna. Vóór de zomer wil de Transitiecommissie vaststellen of er voldoende steun is voor de hoofdlijn van het voorstel en daarmee voor de vervolgstappen in de uitwerking. Met de hoofdlijn wordt de ambitie en structuur van de MRA-samenwerking bedoeld: de drie doelen/thema’s en de aanpak met een bestuur, platforms, een algemene vergadering, een raadtafel en een directie. Alle onderdelen worden nog verder uitgewerkt en besluitvorming zal plaatsvinden in fase 2, na de zomer. Dan wordt de hoofdlijn omgezet in samenwerkingsafspraken. De precieze planning van de besluitvormende fase wordt in goed overleg met de raden en Staten bepaald na het zomerreces.

Lees hier de brief van de Transitiecommissie van 19 april 2021.

Op een feestelijke en inhoudelijk interessante wijze wordt na de zomer aandacht besteed aan het door alle deelnemers ondertekenen van de nieuwe samenwerkingsafspraken. De exacte vorm hiervan hangt af van wat er dan, gegeven de coronaomstandigheden, mogelijk is.


5. Waar kan ik de evaluatie van de MRA-samenwerking vinden?
Het rapport over de evaluatie van de MRA-samenwerking (juli 2019) is hier te vinden:
Rapport evaluatie MRA-samenwerking ‘Meer richting en resultaat’


6. Waar kan ik het voorstel van de Transitiecommissie vinden?
Het voorstel is op 9 maart 2021 verzonden aan alle colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten in de MRA. U kunt het voorstel ook hier vinden: Voorstel Transitiecommissie ‘ Metropool-van-grote-klasse’

Zie ook de begeleidende brief bij het aanbieden aan het voorstel aan de colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten: Begeleidende brief aan colleges, raden en Staten bij voorstel Transitiecommissie

En zie ook de e-mail van de Transitiecommissie (19 maart 2021) aan colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten met een toelichting op het proces: E-mail Transitiecommissie aan colleges, gemeenteraden en Provinciale Staten 19 maart 2021


7. Kan ik het advies van Ben Verwaayen zien?
Het advies van Ben Verwaayen is gepresenteerd tijdens State of the Region op 2 december 2020. Hier kunt u het verslag van deze bijeenkomst lezen en de bijeenkomst integraal terugzien:
State of the Region 2 december 2020 – Verslag in tekst en beeld

Hier vindt u de presentatie van het advies dat Ben Verwaayen heeft gegeven (via de link downloadt u een PowerPoint-presentatie): Presentatie advies Ben Verwaayen


8. Wie zijn de leden van de Transitiecommissie?

Femke Halsema (voorzitter)Burgemeester Amsterdam
Arthur van DijkCommissaris van de Koning Noord-Holland
Leen VerbeekCommissaris van de Koning Flevoland
Franc WeerwindBurgemeester Almere
Gerard KuipersWethouder Hilversum
Thijs KroeseWethouder Purmerend

9. Wie zijn de leden van de (voormalige) Regiegroep?

Femke Halsema (voorzitter)Burgemeester Amsterdam
Arthur van Dijk (eerste vicevoorzitter)Commissaris van de Koning Noord-Holland
Franc Weerwind (tweede vicevoorzitter)Burgemeester Almere
Victor EverhardtWethouder Amsterdam
Tjapko PoppensBurgemeester Amstelveen
Willem JansenWethouder Ouder-Amstel
Pieter HeiliegersBurgemeester Uithoorn
Pieter BroertjesBurgemeester Hilversum
Gerard KuipersWethouder Hilversum
Alexander LuijtenWethouder Gooise Meren
Jeroen VerwoortWethouder Velsen
Leen VerbeekCommissaris van de Koning Flevoland
Jop FackeldeyGedeputeerde Flevoland
Jeroen OlthofGedeputeerde Noord-Holland
Jan HammingBurgemeester Zaanstad
Don BijlBurgemeester Purmerend
Lieke SieversBurgemeester Edam-Volendam
Jos WienenBurgemeester Haarlem
Ellen Verheij-de HaasWethouder Zandvoort
Marja RuigrokWethouder Haarlemmermeer
Thijs KroeseWethouder Purmerend
Maaike VeeningenWethouder Almere
Robbert BerkhoutWethouder Haarlem