Krachtproef ‘Amsterdam Bereikbaar’: de kracht van samenwerken

Grote infraprojecten in en om Amsterdam vormen de komende jaren een krachtproef voor het verkeer. Onder meer worden wegen, sporen en tunnels onderhouden, verbeterd of vernieuwd. Belangrijk om de stad voor reizigers, bezoekers en inwoners bereikbaar te houden. Vele projecten zijn in uitvoering of in voorbereiding. Het samenwerkingsverband ‘Amsterdam Bereikbaar’ – met gemeente, provincie, Rijkswaterstaat en vervoerders – kiest ervoor de planningen, maatregelen en communicatie binnen de regio op elkaar af te stemmen. Met één gemeenschappelijk doel: een bereikbare stad, ook tijdens de ‘verbouwing’.

Alles groeit in de regio Amsterdam: het aantal inwoners, het aantal forenzen, het aantal toeristen, laad- en losverkeer, etc. Verkeershinder en oponthoud vormden, zeker tot voor kort, een dagelijks probleem.

De samenwerkende partners willen Amsterdam bereikbaar houden voor verkeer dat er moet zijn. Met diverse maatregelen zet het college onder meer in op het weren van verkeer uit buurten en de keuze is gemaakt voor ruimere hoofdwegen. Tegelijkertijd is er groot onderhoud nodig aan bestaande wegen, sporen en tunnels. Maar ook aan kades, bruggen en kunstwerken (dit zijn bruggen van Rijkswaterstaat en de provincie). Een uitdagende combinatie.

Samenwerking

De vele voorgenomen werkzaamheden in en rond de stad en de risico’s van een onbereikbare regio werden al in 2016 onderkend door de Metropoolregio Amsterdam (MRA). De veelheid van nieuwe infraprojecten zou een logistiek risico betekenen: elke afzonderlijke aanpassing kent verkeershinder, vele aanpassingen tegelijkertijd zouden kunnen leiden tot een mogelijk langdurig verkeersinfarct.

Het Platform Mobiliteit van de Metropoolregio Amsterdam besloot daarop de nauwe samenwerking met haar stakeholders uit te breiden naar een verband tussen vijf grote spelers: de Provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, Gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en ProRail, waarop ook NS als spoorvervoerder is aangesloten.

Onder de noemer ‘Amsterdam Bereikbaar’ en onder het bestuurlijk opdrachtgeverschap van het Platform Mobiliteit zijn partijen nauw samen gaan werken om zo onderhoud en verbetering van de infrastructuur op elkaar af te stemmen. Zodanig dat reizigers zo min mogelijk hinder van de werkzaamheden ervaren. De inzet is bovendien: minder files, sneller openbaar vervoer, verbetering van de fietsmogelijkheden en een verbeterde overstap tussen modaliteiten.

Clusteraanpak

De diverse verkeers- en vervoersprojecten vinden verspreid over de stad en regio plaats. Gekozen is voor een aanpak vanuit een masterplan met vijf werkgebieden (ook wel: clusters): Centraal, Oost, West, Noord en Zuid. Infraprojecten die in hetzelfde cluster liggen en samen voor extra verkeershinder kunnen zorgen, komen bij elkaar in een clusteroverleg. Projectleiders ontmoeten elkaar zo periodiek en bespreken planningen en projectinformatie. Dat levert meer inzicht op in de samenhang met andere projecten en in eventuele knel- en aandachtspunten. Betrokkenen komen samen zo goed als mogelijk tot oplossingen voor planningen en benodigde maatregelen.

Ook stemmen ze daarbij de communicatie op elkaar af, om de bereikbaarheid van het gebied optimaal te houden. In de loop van 2020 zal de communicatie zich steeds meer op de reiziger richten: hoe komt die het makkelijkst van A naar B? Relevant, want dat jaar starten er verschillende grote projecten die voor overlast zorgen, naast de projecten die al bezig zijn.

Elkaar ook online vinden

Binnen het samenwerkingsverband werken professionals vanuit publieke en private sectoren met elkaar samen. Denk aan medewerkers van de partnerorganisaties, de infraprojecten, bestaande initiatieven en andere bereikbaarheidsprogramma’s.

Betrokkenen werken veelal op afstand en willen ook online met elkaar in verbinding kunnen zijn en elkaar op de hoogte kunnen houden. Gezocht is naar een oplossing voor de veilige opslag van data, het kunnen delen van actuele info, eventuele mogelijkheid tot het online kunnen stellen van vragen en deeplinken naar bestanden en mappen. Na een marktverkenning is gekozen voor het platform Pleio, als samenwerkingsplatform voor (en met) de overheid, dat voldoet aan de Nederlandse webrichtlijnen.

Leerervaringen

‘Amsterdam Bereikbaar’ lijkt een succesformule voor complexe multimodale infravraagstukken. Toch is het samen bereiken van resultaten geen vanzelfsprekendheid; op momenten kan het ingewikkeld zijn.

Een aantal inzichten op een rij:

• Fundament van elke samenwerking is het vertrouwen in elkaar. Verbinden begint ermee elkaar als persoon te leren kennen, gezamenlijk afspraken te maken, ook om opbouwend feedback te kunnen geven en te ontvangen, gemaakte fouten te kunnen toegeven en bespreken, etc.
• Vooraf escalatieafspraken maken en omgangsvormen bespreken is een randvoorwaarde. Want waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt of een afgesproken planning komt alsnog in de knel. Belangrijk is om op deze momenten met elkaar in gesprek te kunnen blijven. Conflicten kunnen bijdragen aan een sterkere band, mits ze worden uitgesproken.
• Werken vanuit een masterplan op regionaal niveau draagt bij aan eenheid. Niet ‘ieder zijn eigen project’ maar samen optrekken om ervoor te zorgen dat reizigers zo min mogelijk hinder ervaren van de werkzaamheden aan weg en spoor.
• Het gaat ook om het gezamenlijk nemen van verantwoordelijkheid voor het gedrag, houding en resultaten. Inzet van en respect voor elkaar kwaliteiten. Samen nadenken over verbetermogelijkheden voor morgen.
• En focus en doorzettingsvermogen om samen afgesproken doelstellingen te realiseren. Zo is de initiële doorlooptijd van 30 dagen bij een reeks aan vervangingswerkzaamheden tussen Muiderpoort en Bijlmer – gepland medio zomer 2020 – door de gezamenlijke inzet teruggebracht naar 16 dagen.

Meer weten?

Kijk dan op de website van Amsterdam Bereikbaar.

Dit artikel is geschreven door Koen Geijzers, met dank aan Roel Frenken (Procesmanager ‘Amsterdam Bereikbaar’) en Tesla van Kempen ( Senior communicatieadviseur).