MRA en demissionaire kabinet maken afspraken over woningbouw en mobiliteit

Bestuurders uit de Metropoolregio Amsterdam (MRA) hebben afspraken gemaakt met het demissionaire kabinet over investeringen in woningbouw en bereikbaarheid. Dat gebeurde tijdens het zogenoemde Bestuurlijk Overleg Leefomgeving (BOL) op dinsdag 10 juni, dat een week was uitgesteld na de val van het kabinet.

‘De regio is blij dat we met dit demissionaire kabinet afspraken kunnen maken over woningbouw, mobiliteit en ruimtelijke ordening’, zegt wethouder Marja Ruigrok van Haarlemmermeer in een reactie. ‘Stilstaan is geen optie, maar de ‘financiële koek’ voor fysieke leefomgeving moet wel groter.’

BO Leefomgeving

Het BO Leefomgeving is een jaarlijks overleg, waarin het Rijk en de regio afspraken maken over ruimtelijke vraagstukken. Het BOL vindt altijd plaats in de aanloop naar het BO MIRT (Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport), dat in de regel in het najaar plaatsvindt.

De MRA werd in het BOL vertegenwoordigd door de Noord-Hollandse gedeputeerde Esther Rommel, gedeputeerde Ellentrees Müller van Flevoland en de wethouders Steven van Weyenberg van Amsterdam en Marja Ruigrok van Haarlemmermeer, tevens vicevoorzitter van de Vervoerregio Amsterdam. Namens het Rijk was de demissionaire minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) aanwezig en werden de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Defensie, Economische Zaken, Landbouw, Visserij en Voedselzekerheid en Klimaat en Groene Groei hoog ambtelijk vertegenwoordigd.

Minister Keijzer heeft de Tweede Kamer op 12 juni 2025 per brief geïnformeerd over de uitkomsten van het BOL-overleg. De afspraken voor de MRA zijn te vinden in de afsprakenlijst Bestuurlijke Overleggen Leefomgeving 10 juni 2025.

Relevante uitkomsten voor de MRA

Voor de Metropoolregio Amsterdam zijn de volgende uitkomsten van belang:

Investeringen in infrastructuur

In de week voor het BOL waarschuwden de regiobestuurders het kabinet al voor het financiële gat tussen de beleidsambities en de realiteit op het gebied van nationale infrastructuur. Vanwege de enorme onderhoudsopgave wordt onvoldoende geïnvesteerd in de randvoorwaarden voor de bouw van 100.000 woningen per jaar. Vorige week spraken de bestuurders van het platform Mobiliteit van de MRA zich hierover duidelijk uit in een opiniestuk in De Telegraaf.

Uitbreiding van de spoorcapaciteit is hier een sprekend voorbeeld van; het is een fundament van de NOVEX MRA. De MRA-bestuurders benadrukten het belang van de spoorverbinding Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad (SAAL), waarop meer treinverkeer mogelijk moet worden. Hiervoor is een nieuw beveiligingssysteem (ERMTS) noodzakelijk. Investeringen in SAAL zijn randvoorwaardelijk voor de bereikbaarheid in en van de MRA en voor zowel de nationale als internationale spoorambities. De investeringen verdienen zich terug, zo brachten de MRA-bestuurders in. Met het Rijk is afgesproken om aandachtspunten vast te stellen. Door niet tijdig te investeren kunnen bijvoorbeeld extra werkzaamheden nodig worden en kan hinder voor reizigers ontstaan. Bovendien komt broodnodige woningbouw in de regio op losse schroeven te staan.

Uitvoeringsagenda NOVEX MRA

Het Rijk en de regio hebben de onlangs vastgestelde Uitvoeringsagenda NOVEX MRA 1.0 onderschreven. Met het programma NOVEX geeft de rijksoverheid regie aan de ruimtelijke ordening in samenwerking met provincies, gemeenten en waterschappen. Dit zorgt voor samenhang in het ruimtelijke beleid. De uitvoeringsagenda geeft een totaalbeeld van de noodzakelijke maatregelen en maakt voor de komende jaren inzichtelijk wat precies wanneer en met wie moet worden gedaan. Onderdeel van de uitvoeringsagenda is een Regionale Investeringsagenda. Hierin maken het Rijk en de regio samen afspraken over de financiering van projecten en maatregelen. In de tweede helft van 2025 wordt deze investeringsagenda gepresenteerd en besproken tijdens het BO MIRT.

Voor de Westeinderscheg gaan Rijk en regio een stap verder. Het maatregelenpakket om de bereikbaarheid en de toegankelijkheid van het gebied te verbeteren in combinatie met natuurontwikkeling wordt verder uitgewerkt. Ze bespreken de uitkomsten op het BO MIRT dit najaar.

Mobiliteitshub Haarlem Nieuw-Zuid

Het Rijk springt financieel bij voor de ontwikkeling van de regionale mobiliteitshub Haarlem Nieuw-Zuid. Deze hub is onder meer van belang voor het bouwen van bijna 7.000 nieuwe woningen in het gebied. De aanbesteding van het OV-knooppunt loopt op dit moment. De verwachting is dat de gunning van Nieuw-Zuid in de zomer van 2025 kan plaatsvinden.

‘Een mooi resultaat en goed om te zien dat het Rijk het belang onderstreept van sterk regionaal openbaar vervoer om woningbouw te versnellen’, zegt de Noord-Hollandse gedeputeerde Esther Rommel. ‘De bijdrage is noodzakelijk om de aanbesteding deze zomer succesvol af te kunnen ronden. En om 7.000 nieuwe woningen snel te kunnen realiseren.’

Maatregelen wateroverlast

Ook hebben het Rijk en de regio besloten om een maatregelenpakket wateroverlast vast te stellen, dat bestaat uit zowel technische als ruimtelijke maatregelen. Het uitgangspunt is dat de weersextremen van nu het nieuwe normaal van de toekomst zijn. Zo wordt onder meer de disbalans tussen aanvoer en afvoer in het watersysteem aangepakt. Bij de vernieuwing van het Gemaal IJmuiden wordt gezorgd voor extra capaciteit.